ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
17 Ιανουαρίου 2005

Η Διεθνής Αμνηστία καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο τη νέα, δεύτερη καταδίκη του αντιρρησία συνείδησης Γιώργου Μοναστηριώτη. Το Ναυτοδικείο Πειραιά τον καταδίκασε σήμερα για λιποταξία σε ποινή φυλάκισης 5 μηνών με αναστολή σε περίπτωση έφεσης. Αν ο επαγγελματίας στρατιώτης Γιώργος Μοναστηριώτης φυλακιστεί λόγω της συνειδητής του άρνησης να συμμετάσχει στον πρόσφατο πόλεμο στο Ιράκ, η παγκόσμια οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα τον υιοθετήσει ως κρατούμενο συνείδησης, και θα ζητήσει την άμεση και χωρίς όρους απελευθέρωσή του.

Η Διεθνής Αμνηστία καταδικάζει επίσης με τον πιο έντονο τρόπο την τελευταία καταδίκη του αντιρρησία συνείδησης Λάζαρου Πετρομελίδη, Προέδρου του Συνδέσμου Αντιρρησιών Συνείδησης. Στις 16 Δεκεμβρίου 2004 το Ναυτοδικείο Πειραιά τον καταδίκασε ερήμην σε ποινή φυλάκισης 30 μηνών για ανυποταξία, αίροντας έτσι και την αναστολή της προηγούμενης ποινής φυλάκισης 20 μηνών που του είχε επιβληθεί από το Αναθεωρητικό Στρατοδικείο Αθηνών στις 12 Ιουνίου 2003. Αν ο Λάζαρος Πετρομελίδης φυλακιστεί, η οργάνωση θα τον υιοθετήσει ως κρατούμενο συνείδησης, που φυλακίζεται για την άρνησή του να στρατευθεί για λόγους συνείδησης, και θα ζητήσει την άμεση και χωρίς όρους απελευθέρωσή του.

Η διεθνής οργάνωση επισημαίνει ότι, τόσο ο Γιώργος Μοναστηριώτης, όσο και ο Λάζαρος Πετρομελίδης, διώκονται ποινικά κατ’ επανάληψη για το ίδιο αδίκημα (λιποταξία και ανυποταξία αντιστοίχως), με τη μεθόδευση της επανειλημμένης πρόσκλησής τους από τις αρχές. Κάθε φορά που δεν παρουσιάζονται, κινείται νέα ποινική δίωξη εναντίον τους. Η μεθόδευση αυτή ουσιαστικά παραβιάζει τη βασική αρχή του δικαίου, ότι κανείς δεν μπορεί να δικαστεί δεύτερη φορά για το ίδιο αδίκημα.

«Δυστυχώς η Ελλάδα, αν και Ευρωπαϊκή χώρα, εξακολουθεί να φυλακίζει αντιρρησίες συνείδησης παρ’ όλες τις σαφείς συστάσεις ευρωπαϊκών και διεθνών θεσμών και οργανισμών», δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία.

Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί αντιρρησία συνείδησης κάθε άνθρωπο που, για λόγους συνείδησης ή βαθιάς πεποίθησης, αρνείται να εκτελέσει υπηρεσία σε ένοπλες δυνάμεις ή να έχει οποιαδήποτε άλλη άμεση ή έμμεση συμμετοχή σε πολέμους ή ένοπλες συγκρούσεις. Περιλαμβάνονται και οι κληρωτοί ή επαγγελματίες στρατιώτες που αναπτύσσουν αντίρρηση συνείδησης μετά την κατάταξή τους στις ένοπλες δυνάμεις. Στην Ελλάδα το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης δεν αναγνωρίζεται ούτε για τους κληρωτούς ούτε για τους επαγγελματίες στρατιώτες μετά την κατάταξή τους στις ένοπλες δυνάμεις.

Ο Γιώργος Μοναστηριώτης, ο οποίος ήταν Εθελοντής Πενταετούς Υποχρέωσης στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, αρνήθηκε, επικαλούμενος λόγους συνείδησης, να ακολουθήσει τη μονάδα του τον Μάιο του 2003, όταν η φρεγάτα «Ναυαρίνο» όπου υπηρετούσε στάλθηκε στον Περσικό Κόλπο. Είναι ο πρώτος Έλληνας επαγγελματίας στρατιώτης που γίνεται γνωστό ότι αρνήθηκε να συμμετάσχει στον πρόσφατο πόλεμο στο Ιράκ για λόγους συνείδησης και δήλωσε ότι παραιτείται από το Πολεμικό Ναυτικό για τους λόγους αυτούς. Στη δημόσια δήλωση άρνησης στράτευσής του τον Μάιο του 2003 ο Μοναστηριώτης είχε δηλώσει ότι: «Θεωρώ πως η συμμετοχή μου σε αυτή την αποστολή είναι συνεργασία στις δολοφονίες του ιρακινού λαού. Αρνούμαι συνειδητά και υπεύθυνα να συμμετάσχω η να συνεισφέρω καθ’ οποιονδήποτε τρόπο στην ανελέητη σφαγή που συνεργείται κατά του ιρακινού λαού, σ’ έναν πόλεμο που δεν λέει να τελειώσει αφού μετά και την επίσημη λήξη του μετράμε νεκρούς και μάλιστα παιδιά… Η πράξη αυτή είναι επίσης μια ελάχιστη συμπαράσταση αλληλεγγύης στον ιρακινό λαό καθώς και στα φιλειρηνικά αισθήματα του ελληνικού λαού».

Ο Λάζαρος Πετρομελίδης αρνήθηκε να υπηρετήσει στρατιωτική θητεία για λόγους συνείδησης το 1992 και έκτοτε έχει υποστεί επανειλημμένες ποινικές διώξεις. Αρνήθηκε να υπηρετήσει την εναλλακτική υπηρεσία που του προσφέρθηκε το 1998, καθώς είχε εξαιρετικά τιμωρητική διάρκεια – στην περίπτωσή του 7,5 φορές τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας που θα όφειλε να υπηρετήσει διαφορετικά. Από τότε, ο Λάζαρος Πετρομελίδης εξακολουθεί να λαμβάνει τακτικά προσκλήσεις κατάταξης στον στρατό, οπότε διώκεται κάθε φορά εκ νέου για ανυποταξία, λόγω της άρνησής του ως αντιρρησίας συνείδησης να υπηρετήσει στρατιωτική θητεία. Παλαιότερα είχε φυλακιστεί τον Μάιο του 1998, τον Απρίλιο του 1999 και τον Σεπτέμβριο του 2002. Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι οι καταδίκες του Λάζαρου Πετρομελίδη αποτελούν παραβίαση του δικαιώματός του να υπηρετήσει εναλλακτική πολιτική υπηρεσία που δεν θα αποτελεί δυσμενή διάκριση και δεν θα είναι τιμωρητικής φύσεως ή διάρκειας.

«Επτά χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του Νόμου 2510/97, που για πρώτη φορά πρόσφερε τη δυνατότητα εκπλήρωσης εναλλακτικής κοινωνικής πολιτικής υπηρεσίας στην Ελλάδα, και παρ’ όλες τις επανειλημμένες διακηρύξεις των αρχών, που υπόσχονταν τη βελτίωσή του, πιστεύουμε ότι η εναλλακτική πολιτική υπηρεσία, τόσο στον νόμο όσο και στην πράξη, εξακολουθεί να είναι τιμωρητικής φύσης και να κάνει διακρίσεις σε βάρος των αντιρρησιών συνείδησης», δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία.

«Ζητάμε από τις Ελληνικές αρχές να παύσουν αμέσως τις ποινικές διώξεις εναντίον όλων των αντιρρησιών συνείδησης και να καθιερώσουν επειγόντως μια εναλλακτική πολιτική υπηρεσία σύμφωνη με τα Ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα και τις συστάσεις»

Γενικές πληροφορίες

Οι ανησυχίες της Διεθνούς Αμνηστίας περιγράφονται λεπτομερώς στην έκθεση με τίτλο: «Ελλάδα: Να είσαι στον στρατό ή να επιλέγεις να μην είσαι: ο συνεχιζόμενος διωγμός των αντιρρησιών συνείδησης» (Ιούνιος 2003, AI Index: EUR 25/003/2003).

Συνοπτικά, η οργάνωση ζητά από τις Ελληνικές αρχές να αναθεωρήσουν τον Νόμο 2510/97 ώστε να διασφαλίζεται ότι:

  • η εναλλακτική υπηρεσία δεν έχει διάρκεια με χαρακτήρα τιμωρίας και διάκρισης,
  • υπάγεται εξ’ ολοκλήρου σε μη στρατιωτικές αρχές (περιλαμβανομένης και της εξέτασης των αιτήσεων των αντιρρησιών συνείδησης),
  • οι αντιρρησίες συνείδησης έχουν το δικαίωμα να διεκδικούν αυτήν την ιδιότητα οποιαδήποτε στιγμή, τόσο πριν όσο και μετά την ένταξή τους στις ένοπλες δυνάμεις,
  • δεν είναι ποτέ δυνατόν να εκπέσουν από το δικαίωμα να υπηρετούν εναλλακτική πολιτική υπηρεσία, ακόμα και σε καιρό πολέμου,
  • δεν εκπίπτουν του δικαιώματος στην εναλλακτική πολιτική υπηρεσία ή στην άοπλη στρατιωτική θητεία όσοι αντιρρησίες συνείδησης πραγματοποιούν συνδικαλιστικές δραστηριότητες ή συμμετέχουν σε απεργία κατά τη διάρκεια της εναλλακτικής τους υπηρεσίας,
  • οι αντιρρησίες συνείδησης, για τους οποίους εκκρεμούν διώξεις, θα ανακτήσουν πλήρως τα πολιτικά και ατομικά τους δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων του δικαιώματος εξόδου από τη χώρα, του δικαιώματος για διαβατήριο και δελτίο ταυτότητας και του δικαιώματος εκλέγειν και εκλέγεσθαι.

Παρόμοιες ανησυχίες έχουν εκφράσει επίσης ο Συνήγορος του Πολίτη και η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

Για περισσότερες πληροφορίες και συνεντεύξεις:

Γεράσιμος Κουβαράς, Διευθυντής Ελληνικού Τμήματος Διεθνούς Αμνηστίας, τηλ. 210-3600087 

Κωστής Παπαϊωάννου, εκπρόσωπος Ελληνικού Τμήματος Διεθνούς Αμνηστίας, τηλ. 6972-727577

Νίκος Μαστρακούλης, υπεύθυνος προβολής Ελλ. Τμήματος Διεθνούς Αμνηστίας, τηλ. 6932-069477

Πηγή: Διεθνής Αμνηστία