Πέμπτη, 15 Μαΐου 2014

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Η Ελλάδα γιορτάζει τη Διεθνή Ημέρα Αντιρρησιών Συνείδησης με την καταδίκη πρωτοπόρου του κινήματος αντίρρησης συνείδησης

Στη Διεθνή Ημέρα Αντιρρησιών Συνείδησης, η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις ελληνικές αρχές να εναρμονίσουν τη νομοθεσία και την πρακτική σχετικά με την αντίρρηση συνείδησης, με το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο και τα πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι αντιρρησίες συνείδησης δεν πρέπει να συλλαμβάνονται, να διώκονται, να τους επιβάλλονται πρόστιμα και να φυλακίζονται εξαιτίας της άρνησής τους να καταταγούν στο στρατό ή εξαιτίας της άρνησής τους να υπηρετήσουν εναλλακτική υπηρεσία που είναι τιμωρητική ή συνιστά διάκριση.

«Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί απαράδεκτη τη δίωξη και τιμωρία αντιρρησιών συνείδησης, σε κάποιες περιπτώσεις επανειλημμένα για την ίδια πράξη της άρνησης να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία για λόγους συνείδησης, γιατί παραβιάζει το δικαίωμά τους στην ελευθερία της συνείδησης», δήλωσε ο Ηλίας Αναγνωστόπουλος, Διευθυντής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας. Αυτοί που έχουν κρατηθεί, κατά παράβαση του δικαιώματός τους στην αντίρρηση συνείδησης στη στρατιωτική θητεία, έχουν υπάρξει κρατούμενοι συνείδησης και έχουν υποστεί αυθαίρετη σύλληψη και κράτηση. Ζητούμε από τις ελληνικές αρχές να σταματήσουν άμεσα οι διώξεις και τα πρόστιμα εναντίον τους.

Η οργάνωση επαναλαμβάνει επίσης τις ανησυχίες της για τον τιμωρητικό χαρακτήρα της
εναλλακτικής πολιτικής υπηρεσίας στην Ελλάδα. Αυτοί που έχουν αντίρρηση συνείδησης να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία απαιτείται να υπηρετήσουν μια εναλλακτική πολιτική υπηρεσία 15 μηνών, που είναι πολύ μεγαλύτερη από τη στρατιωτική θητεία εννιά μηνών στο Στρατό Ξηράς, όπου υπηρετεί η πλειονότητα των στρατευσίμων. Ως τέτοια, έχει τιμωρητικό χαρακτήρα και συνιστά διάκριση εις βάρος των αντιρρησιών συνείδησης στη στρατιωτική θητεία, και, ως εκ τούτου, είναι ασύμβατη με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Αναλόγως, η δίωξη και τιμωρία των αντιρρησιών συνείδησης εξαιτίας της άρνησής τους να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία ή, στην περίπτωση των ολικών αρνητών στράτευσης, να υπηρετήσουν επίσης την τιμωρητική και μεροληπτική εναλλακτική υπηρεσία, ισοδυναμεί με δίωξη και τιμωρία τους για την άσκηση του δικαιώματός τους στην ελευθερία της συνείδησης, κατά παράβαση των διεθνών υποχρεώσεων της Ελλάδας για τον σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Συνεχείς συλλήψεις και δίκες κατά παραβίαση του διεθνούς δικαίου

Η Διεθνής Αμνηστία ανησυχεί για τις συνεχείς συλλήψεις ατόμων που έχουν αρνηθεί να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία για ιδεολογικούς λόγους συνείδησης. Τουλάχιστον τρεις τέτοιες συλλήψεις έχουν γίνει γνωστές από τις αρχές του 2014, πέραν των 6 γνωστών συλλήψεων 5 αντιρρησιών το 2013 (ένας εξ’ αυτών συνελήφθη 2 φορές).

Την ίδια στιγμή τα ελληνικά στρατοδικεία συνεχίζουν να καταδικάζουν αντιρρησίες συνείδησης εξαιτίας της άρνησής τους να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία. Ένας από εκείνους που συνελήφθησαν το 2013, ο Μιχάλης Τόλης, ολικός αρνητής στράτευσης που αρνείται για ιδεολογικούς λόγους να υπηρετήσει τόσο την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία όσο και την τιμωρητική εναλλακτική, καταδικάστηκε πρόσφατα σε ποινή φυλάκισης 8 μηνών με 1 χρόνο αναστολή. Καλείται επίσης να πληρώσει 200 ευρώ για δικαστικά έξοδα.

Άλλος ένας αντιρρησίας συνείδησης, 47 ετών, και άρα μη υπόχρεος στράτευσης πλέον, ο Γιάννης Γκλαρνέτατζης, μόλις πριν λίγο καιρό ανακάλυψε ότι στις 19 Σεπτεμβρίου 2013 είχε καταδικαστεί ερήμην για ανυποταξία. Ο Γκλαρνέτατζης είπε στη Διεθνή Αμνηστία ότι έμαθε πως είχε καταδικαστεί σε ένα χρόνο φυλάκιση με διετή αναστολή, μόνο όταν έλαβε μια ειδοποίηση από την εφορία που του ζητούσε να πληρώσει 200 ευρώ για δικαστικά έξοδα. Η ειδοποίηση για τη δίκη είχε σταλεί σε μια παλιά διεύθυνση παρά το γεγονός ότι είχε δηλώσει την τωρινή του διεύθυνση σε δίκη ενός άλλου αντιρρησία συνείδησης, νωρίτερα το 2013.

Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (Γενικό Σχόλιο 22, 1993) και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Μπαγιατιάν κατά Αρμενίας, Τμήμα Μείζονος Σύνθεσης, απόφαση της 7ης Ιουλίου 2011), έχουν ρητά αναγνωρίσει ότι το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης στη στρατιωτική θητεία προστατεύεται από το δικαίωμα στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας στο Άρθρο 18 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και στο Άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αντίστοιχα. Τα διεθνή πρότυπα ορίζουν επίσης ότι οποιαδήποτε εναλλακτική υπηρεσία απαιτείται να υπηρετήσουν οι αντιρρησίες συνείδησης πρέπει να είναι γνήσια πολιτική, υπό πολιτικό έλεγχο, και μη τιμωρητικής φύσης ή διάρκειας.

Περαιτέρω, οι δίκες των αντιρρησιών συνείδησης λαμβάνουν χώρα ενώπιον στρατοδικείων. Η Διεθνής Αμνηστία αντιτίθεται στις δίκες πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των αντιρρησιών συνείδησης, από στρατοδικεία, που εγείρουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με το δικαίωμά τους σε δίκαιη δίκη. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ότι μια δίκη ενός τούρκου αντιρρησία συνείδησης από ένα δικαστήριο αποτελούμενο αποκλειστικά από στρατιωτικούς ήταν παραβίαση του δικαιώματός του σε δίκαιη δίκη σύμφωνα με το Άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ερτζέπ κατά Τουρκίας, απόφαση της 22ας Νοεμβρίου 2011).

Η δίκη και καταδίκη του Σωτηρόπουλου

Την Τρίτη 13 Μαΐου 2014, δύο ημέρες πριν τη Διεθνή Ημέρα Αντιρρησιών Συνείδησης, ο 47χρονος αντιρρησίας συνείδησης και συνιδρυτής του Συνδέσμου Αντιρρησιών Συνείδησης, Δημήτρης Κ. Σωτηρόπουλος εμφανίστηκε ενώπιον του στρατοδικείου Θεσσαλονίκης με την κατηγορία της ανυποταξίας. Σύμφωνα με την παρατηρήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας που παραβρέθηκε στη δίκη, ο Σωτηρόπουλος καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 10 μηνών με 2ετή αναστολή, εξαγοράσιμη, για ανυποταξία σε καιρό ειρήνης. Καλείται επίσης να πληρώσει 200 ευρώ για δικαστικά έξοδα.

Ο Δημήτρης Κ. Σωτηρόπουλος δήλωσε: «O αγώνας μας για την απόλυτη αναγνώριση των δικαιωμάτων των αντιρρησιών συνείδησης στην Ελλάδα έπειτα από 27 χρόνια διώξεων της ιδεολογίας έχει πλέον καταντήσει «θρυλικός». Οι Στρατοδίκες λογόκριναν όλες τις απαντήσεις μου ώστε να επικρατήσει η δική τους αλήθεια: ότι ο Αντιρρησίας Συνείδησης δεν διώκεται στην Ελλάδα για την ιδεολογία και τις ανθρωπιστικές του αξίες αλλά ως κοινός παραβάτης της στρατολογικής νομοθεσίας».

Ο Σωτηρόπουλος διακήρυξε δημόσια τη συνειδησιακή του αντίρρηση να υπηρετήσει στρατιωτική θητεία, για ιδεολογικούς λόγους, μαζί με άλλους τέσσερις αντιρρησίες συνείδησης κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου στις 13/2/1990. Ζήτησε να υπηρετήσει εναλλακτική πολιτική υπηρεσία αλλά εκείνη την εποχή δεν υπήρχε τέτοια πρόβλεψη.

Ο Σωτηρόπουλος κλήθηκε για στρατιωτική θητεία το 1992 και αρνήθηκε να εμφανιστεί για ιδεολογικούς λόγους. Αρχικά οι στρατιωτικές αρχές τον κήρυξαν «ανυπότακτο», και του απαγορεύτηκε να ταξιδεύει στο εξωτερικό, ενώ αργότερα κατασχέθηκε το διαβατήριό του. Το 1994 διώχθηκε για «ανυποταξία σε περίοδο γενικής επιστράτευσης» και εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης εναντίον του. Η αστυνομία προσπάθησε να τον εντοπίσει για να τον συλλάβει, πολλές φορές, ανεπιτυχώς. Αφότου θεσπίστηκε μια τιμωρητική εναλλακτική πολιτική υπηρεσία το 1998, ο Σωτηρόπουλος αρνήθηκε να την υπηρετήσει και επανέλαβε το αίτημά του να του επιτραπεί να υπηρετήσει μια μη-τιμωρητική. Το 2008 απαλλάχτηκε από την υποχρέωση στράτευσης  ως πατέρας τριών τέκνων, αλλά δεν απαλλάχτηκε από την προηγούμενη δίωξη.

Γραφείο Τύπου και Προβολής
Τηλ. 210 3600628
Ακολουθήστε μας στο Twitter: AmnestyGreece
Ακολουθήστε μας στο Facebook: Διεθνής Αμνηστία – Ελληνικό Τμήμα
www.amnesty.org.gr

Πηγή: Διεθνής Αμνηστία