Τετάρτη 14 Μαΐου 2008

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 15 Μαΐου: Παγκόσμια Ημέρα Αντιρρησιών Συνείδησης Ελλάδα: 10 χρόνια τιμωρητικής εναλλακτικής υπηρεσίας - οι διώξεις συνεχίζονται

14 Μαΐου 2008

«Το δικαίωμα της άρνησης εκτέλεσης στρατιωτικής θητείας για λόγους συνείδησης αποτελεί θεμιτή άσκηση του δικαιώματος στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας και έχει παρέλθει προ πολλού ο καιρός που η Ελλάδα έπρεπε αυτό να το κάνει σεβαστό. Οι αλλαγές στη νομοθεσία και στην πρακτική είναι αναγκαίες εδώ και τώρα», τόνισε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία. Εκφράζει, επίσης, την εντονότατη ανησυχία της, καθώς εδώ και δέκα χρόνια εφαρμογής του θεσμού της εναλλακτικής πολιτικής κοινωνικής υπηρεσίας, η Ελλάδα δεν επιδεικνύει καμία πρόθεση να συμμορφωθεί με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα, αλλά αντίθετα διατηρεί την εναλλακτική υπηρεσία τιμωρητική και μεροληπτική και εξακολουθεί να παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα των αντιρρησιών συνείδησης.
Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει την απογοήτευσή της, καθώς δεν κατέστη δυνατόν να πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα η συνάντηση που έχει ζητήσει εδώ και ένα χρόνο περίπου με τον Υπουργό Εθνικής ’μυνας με κύριο θέμα τα δικαιώματα των αντιρρησιών συνείδησης. Επιπλέον, ούτε η διεθνής αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Γραφείου για την Αντίρρηση Συνείδησης (EBCO), που εδρεύει στις Βρυξέλες και συμμετέχει στο Συμβούλιο της Ευρώπης, έγινε δεκτή από τον Υπουργό, κατά τη διάρκεια της παρουσίας της στην Αθήνα τον Απρίλιο του 2008.
Η οργάνωση υπενθυμίζει στις ελληνικές αρχές ότι "[γ]ια δημοκρατικά κράτη που σέβονται τα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, ο σεβασμός για το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης δεν μπορεί να θεωρείται έλασσον ζήτημα ξεκομμένο από τη δεσπόζουσα τάση προστασίας και προώθησης, σε διεθνές επίπεδο, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων" ("Αντίρρηση συνείδησης στην υποχρεωτική στρατιωτική θητεία", Γενική Διεύθυνση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Συμβούλιο της Ευρώπης, Ιούνιος 2002).
Στην Ελλάδα, αντιρρησίες συνείδησης εξακολουθούν να διώκονται. Στις 20 Μαΐου 2008, για πολλοστή φορά ο αντιρρησίας συνείδησης Λάζαρος Πετρομελίδης, Αντιπρόεδρος του EBCO, παραπέμπεται σε δίκη, και μάλιστα σε στρατοδικείο, με δύο κατηγορίες για ανυποταξία. Με αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα παραβιάζει, για άλλη μια φορά, εκτός των άλλων και το άρθρο 14 παράγραφος 7 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, το οποίο ορίζει ότι «[κ]ανένας δεν πρέπει να δικάζεται ή να τιμωρείται ξανά για αδίκημα, για το οποίο έχει τελεσίδικα καταδικαστεί ή αθωωθεί σύμφωνα με το δίκαιο και τον κώδικα ποινικής δικονομίας κάθε χώρας».
Γενικές πληροφορίες
Τον Μάρτιο του 2005, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών κάλεσε την Ελλάδα να βελτιώσει το νόμο που αφορά στην αντίρρηση συνείδησης, σημειώνοντας ότι: «Η Επιτροπή εκφράζει την ανησυχία της γιατί η διάρκεια της εναλλακτικής υπηρεσίας για τους αντιρρησίες συνείδησης είναι πολύ μεγαλύτερη από τη
στρατιωτική θητεία και γιατί η αξιολόγηση των αιτήσεων για την υπηρεσία αυτή βρίσκεται υπό τον αποκλειστικό έλεγχο του Υπουργείου ’μυνας. Το Κράτος-Μέλος πρέπει να διασφαλίσει ότι η διάρκεια της εναλλακτικής υπηρεσίας δεν θα έχει τιμωρητικό χαρακτήρα και πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να θέσει την αξιολόγηση των αιτήσεων αναγνώρισης των αντιρρησιών συνείδησης υπό τον έλεγχο πολιτικών αρχών».
Η Διεθνής Αμνηστία ζητά άμεσες τροποποιήσεις του ελληνικού θεσμικού πλαισίου ώστε να διασφαλιστεί ότι:
  • Η εναλλακτική υπηρεσία δεν θα έχει διάρκεια με χαρακτήρα διάκρισης και τιμωρίας. Αυτή τη στιγμή, όπως έχει ο νόμος, η πλήρης στρατιωτική θητεία είναι 12 μήνες, ενώ η πλήρης εναλλακτική υπηρεσία είναι 30 μήνες. Κατόπιν απόφασης του Υπουργού Εθνικής ’μυνας, η πλήρης εναλλακτική υπηρεσία μπορεί να μειωθεί, αλλά πρέπει να είναι τουλάχιστον 23 μήνες, δηλαδή διάρκεια που συνεχίζει να είναι μεροληπτική και τιμωρητική.
  • Η διαχείριση της εναλλακτικής υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένων της εξέτασης των αιτήσεων και κάθε πιθανής επακόλουθης δικαστικής εξέλιξης, θα υπάγεται εξ' ολοκλήρου σε μη στρατιωτικές αρχές. Αυτή τη στιγμή η διαχείριση υπάγεται στο Υπουργείο Εθνικής ’μυνας. Ο Υπουργός Εθνικής ’μυνας αποφασίζει για τις αιτήσεις, μετά από γνωμοδότηση ειδικής πενταμελούς επιτροπής με δύο στρατιωτικά μέλη, και οι αντιρρησίες συνείδησης, αν και δεν είναι στρατιωτικοί, δικάζονται από στρατοδικεία.
  • Οι αντιρρησίες συνείδησης θα έχουν το δικαίωμα να αξιώσουν την ιδιότητα του αντιρρησία συνείδησης οποιαδήποτε στιγμή, τόσο πριν όσο και μετά την κατάταξή τους στις ένοπλες δυνάμεις. Αυτή τη στιγμή, μπορούν μόνο να αξιώσουν την ιδιότητα του αντιρρησία συνείδησης πριν καταταγούν στις ένοπλες δυνάμεις.
  • Το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης θα ισχύει πάντοτε, τόσο σε καιρό ειρήνης όσο και σε καιρό πολέμου. Αυτή τη στιγμή, σε καιρό πολέμου, οι διατάξεις για την εναλλακτική υπηρεσία μπορούν να αναστέλλονται κατόπιν απόφασης του Υπουργού Εθνικής ’μυνας.
  • Η ιδιότητα του αντιρρησία συνείδησης, και συνεπώς το δικαίωμα στην εναλλακτική υπηρεσία, δεν θα ανακαλείται ποτέ, είτε για λόγους άσκησης συνδικαλιστικής δραστηριότητας, είτε συμμετοχής σε απεργία, είτε πειθαρχικών παραπτωμάτων. Επί του παρόντος, προβλέπεται έκπτωση για τέτοιους λόγους.
Η οργάνωση καλεί επίσης τις ελληνικές αρχές:
  • Να θέσουν τέλος στις διώξεις των αντιρρησιών συνείδησης και να τους επιτρέψουν να ανακτήσουν πλήρως τα ατομικά και πολιτικά τους δικαιώματα.
  • Να διασφαλίσουν ότι, τόσο στο νόμο όσο και στην πράξη, οι αντιρρησίες συνείδησης δεν θα υφίστανται διακρίσεις όσον αφορά τους όρους και τις συνθήκες της υπηρεσίας, ή όσον αφορά οποιαδήποτε οικονομικά, πολιτισμικά, αστικά και πολιτικά δικαιώματα.
  • Να εξαλείψουν τα προβλήματα στη διαδικασία αίτησης. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολλά προβλήματα σχετικά με τη διαδικασία αίτησης για την ιδιότητα του αντιρρησία συνείδησης, λόγω εμποδίων όπως αυστηρές προθεσμίες, δυσκολίες στην απόκτηση των απαιτούμενων δικαιολογητικών, μη αναγνώριση ως αντιρρησιών όσων παρουσιάζονται σε στρατόπεδο για να πάρουν αναβολή για λόγους υγείας, και αμφισβητήσιμες αποφάσεις της ειδικής επιτροπής, κυρίως για τους μη θρησκευτικούς αιτούντες.
  • Να εγγυηθούν τη διαθεσιμότητα επαρκούς και έγκαιρης πληροφόρησης για το δικαίωμα της αντίρρησης συνείδησης στη στρατιωτική θητεία και τον τρόπο απόκτησης της ιδιότητας του αντιρρησία συνείδησης, προς όλους όσους αφορά η στρατιωτική θητεία. Αυτή τη στιγμή η συντριπτική πλειονότητα των στρατευσίμων δεν γνωρίζουν ακόμα ότι υπάρχει η επιλογή να υπηρετήσει κάποιος εναλλακτική πολιτική υπηρεσία αντί για στρατιωτική θητεία.

Για περισσότερες πληροφορίες και συνεντεύξεις επικοινωνήστε με την Υπεύθυνη Τύπου και Προβολής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, Άννα Μπότσογλου, τηλ. 210 3600628 (εσωτ. 2).

Πηγή: Διεθνής Αμνηστία