ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
11 Δεκεμβρίου 2005

Η Διεθνής Αμνηστία ανησυχεί εντονότατα για την υγεία και την ασφάλεια του αντιρρησία συνείδησης Μεχμέτ Ταρχάν, 27 ετών, που αυτή τη στιγμή εκτίει 4ετή ποινή φυλάκισης στη Στρατιωτική Φυλακή Σιβάς (Σεβάστειας) μετά από διπλή καταδίκη για ανυποταξία διότι αρνήθηκε να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία. Κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του, ο Μεχμέτ Ταρχάν φέρεται να έχει υποστεί βαριά κακομεταχείριση. Επιπλέον, αντιμετωπίζει τώρα το ενδεχόμενο καταναγκαστικής σωματικής εξέτασης, η οποία θα ισοδυναμούσε με σκληρή, απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση, καθώς και με καταπάτηση του δικαιώ­ματός του στην προσωπική ζωή. Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί τον Μεχμέτ Ταρχάν κρατούμενο συνείδησης και ζητά την άμεση και χωρίς όρους απελευθέρωσή του.

Ο Μεχμέτ Ταρχάν εξέφρασε για πρώτη φορά την άρνησή του να στρατευθεί, για λόγους συνείδησης, στις 27 Οκτωβρίου 2001, όταν δήλωσε σε συνέντευξη τύπου στην Άγκυρα: «Καταδικάζω κάθε είδους βία και πιστεύω πως η συμμετοχή στη βία ή η ανοχή της δεν θα οδηγήσει παρά σε νέα βία και όλοι θα είναι υπεύθυνοι για τις συνέπειες. Πιστεύω πως οι πόλεμοι που προκαλούνται από πολεμοκάπηλα κράτη αποτελούν πρώτα και κύρια καταπάτηση του δικαιώματος στη ζωή. Η καταπάτηση του δικαιώματος στη ζωή είναι έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και καμία διεθνής συνθήκη ή νόμος δεν μπορούν να δικαιολογήσουν το έγκλημα αυτό, με κανένα σκεπτικό. Συνεπώς δηλώνω ότι δεν θα γίνω όργανο τέτοιου εγκλήματος υπό οποιασδήποτε συνθήκες. Δεν θα υπηρετήσω κανέναν στρατιω­τικό μηχανισμό». Μετά από αυτή του τη δήλωση συνέχισε ενεργά τις αντιμιλιταρι­στικές του δραστηριότητες. Στις 27 Οκτωβρίου 2004 δήλωσε και πάλι δημόσια την άρνησή του για λόγους συνείδησης να στρατευθεί. Αρχικά τέθηκε υπό κράτη­ση στο Ιζμίρ (Σμύρνη) στις 8 Απριλίου του 2005 και οδηγήθηκε σε στρατόπεδο στο Τόκατ αφού αρνήθηκε να υπακούσει σε στρατιωτικές διαταγές. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να κρατηθεί στη στρατιωτική φυλακή του Σίβας από τις 11 Απριλίου μέχρι τις 10 Ιουνίου 2005. Σύμφωνα με ισχυρισμούς, κατά τη διάρκεια της κράτη­σής του εκεί υποβλήθηκε σε σοβαρούς ξυλοδαρμούς και δέχτηκε απειλές κατά της ζωής του από άλλους φυλακισμένους. Όταν ο Μεχμέτ Ταρχάν ενημέρωσε τις αρχές τις φυλακής για την κακοποίησή του, δεν έγινε καμία άμεση ενέργεια για να διασφαλιστεί η ασφάλειά του και αναφέρεται ότι η κακοποίηση συνεχίστηκε. Όταν η δικηγόρος του πληροφορήθηκε την κακοποίησή του, έθεσε υπ’ όψη της διοίκησης της φυλακής τις ανησυχίες της για την ασφάλειά του και τελικά πέτυχε την παρέμβασή της.

Η αντίρρηση συνείδησης δεν αναγνωρίζεται στο τουρκικό δίκαιο. Εναντίον του Μεχμέτ Ταρχάν ασκήθηκε δίωξη σύμφωνα με το άρθρο 88 του τουρκικού Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα (TACK) με την κατηγορία της ανυποταξίας. Η κατηγορία αυτή επισύρει ποινή φυλάκισης 3 μηνών έως 5 ετών. Στη δίκη του στις 26 Μαΐου 2005, παρατηρητές είδαν σημάδια κακώσεων στο σώμα του Μεχμέτ Ταρχάν και παρατήρησαν ότι αδυνατούσε να περπατήσει κανονικά. Η δίκη διακόπηκε και η τελευταία ημέρα της δίκης ήταν στις 9 Ιουνίου. Σύμφωνα με παρατηρητές, ο Μεχμέτ Ταρχάν φαινόταν αδύναμος σωματικά. Έκανε απεργία πείνας από τις 26 Μαΐου. Ο στρατιωτικός εισαγγελέας συμφώνησε να αφεθεί ελεύθερος ο Μεχμέτ Ταρχάν με το σκεπτικό ότι βρισκόταν ήδη στη φυλακή δύο μήνες, το χρονικό διάστημα που απαιτούνταν να εκτίσει αν καταδικαζόταν. Παρ’ όλα αυτά, μόλις αφέθηκε ελεύθερος ο Μεχμέτ Ταρχάν, κλήθηκε εκ νέου να στρατευθεί και αρνήθηκε ξανά. Συνελήφθη και τέθηκε υπό κράτηση στην Στρατιωτική Φυλακή Σίβας μέχρι τη δίκη του στις 10 Αυγούστου 2005, οπότε και καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 2 ετών για την κάθε μία κατηγορία ανυποταξίας (συνολικά 4 χρόνια).

Η Διεθνής Αμνηστία έλαβε αναφορές ότι στις 30 Σεπτεμβρίου 2005, ένας υπάλληλος της φυλακής συνοδευόμενος από τουλάχιστον 3 δεσμοφύλακες κούρεψε με τη βία τον Μεχμέτ Ταρχάν και του ξύρισε τα γένια ενάντια στη θέλησή του, ενώ τον κρατούσαν ακίνητο τουλάχιστον 7 άτομα. Το περιστατικό αυτό αναφέρεται ότι άφησε στον Μεχμέτ Ταρχάν έντονους πόνους στον λαιμό, τους καρπούς, το αριστερό χέρι και πόδι και αδυνατεί να στρίψει πλήρως το κεφάλι του. Επιπλέον, παρατηρητές ανέφεραν ότι είχε μώλωπες στα πόδια. Την 1η Οκτωβρίου 2005, ο Μεχμέτ Ταρχάν αναφέρεται ότι οδηγήθηκε σε στρατιωτικό νοσοκομείο παρά τη θέλησή του και εξετάστηκε από δύο στρατιωτικούς γιατρούς. Παρόλα αυτά, μετά την εξέταση, η οποία φαίνεται να ήταν επιδερμική (φέρεται να διάρκεσε 10 λεπτά), φαίνεται ότι του έδωσαν ιατρική γνωμάτευση, η οποία ανέφερε ότι δεν υπήρχαν στο σώμα του σημάδια ξυλοδαρμού και τον έστειλαν πίσω στη στρατιωτική φυλακή. Τυχόν τέτοια εξέταση αντιβαίνει σαφώς στο Πρωτόκολλο της Ισταμπούλ (Κωνσταντινούπολης), που ορίζει ότι οι ιατρικές εξετάσεις πρέπει να είναι εξονυχιστικές και να γίνονται από μη στρατιωτικούς γιατρούς. Μετά από το περιστατικό αυτό, ο Μεχμέτ Ταρχάν ξεκίνησε δεύτερη απεργία πείνας σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την κακομεταχείριση που υφίσταται από τις αρχές της φυλακής και ενάντια στις φερόμενες συνωστισμένες, ανθυγιεινές συνθήκες κράτησής του. Σύμφωνα με αναφορές, κρατούνταν σε ένα μικρό, βρώμικο κελί χωρίς παράθυρα και μερικές φορές κρατούνταν στην απομόνωση και του στερούσαν τα δικαιώματά του να τηλεφωνεί, να λαμβάνει αναγνώσιμο υλικό και επιστολές, καθώς και να βλέπει επισκέπτες μέχρι και επί 15 συνεχόμενες ημέρες.

Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί πως το γεγονός ότι ο Μεχμέτ Ταρχάν έχει δικαστεί και καταδικαστεί δύο φορές για ανυποταξία παραβιάζει το άρθρο 14, παράγραφος 7 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Αστικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR), το οποίο έχει υπογράψει η Τουρκία και το οποίο ορίζει ότι «κανείς δεν πρέπει να δικάζεται ή να τιμωρείται εκ νέου για αδίκημα για το οποίο έχει ήδη καταδικαστεί ή αθωωθεί σύμφωνα με τον νόμο και την ποινική δικονομία». Η Ομάδα Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών για την Αυθαίρετη Κράτηση, στη Γνωμάτευση 36/1999 για παρόμοια υπόθεση Τούρκου αντιρρησία συνείδησης, του Οσμάν Μουράτ Ούλκε, διαπίστωσε ότι η επανειλημμένη άρνησή του να υπηρετήσει στρατιωτική θητεία ήταν «μία και η αυτή πράξη που επιφέρει τις ίδιες συνέπειες και επομένως πρόκειται για το ίδιο και όχι νέο αδίκημα».

Η τελευταία εξέλιξη στην υπόθεση του Μεχμέτ Ταρχάν ήταν ότι το Αναθεωρητικό Στρατοδικείο, στις 2 Νοεμβρίου 2005, ακύρωσε την τετραετή ποινή φυλάκισης που είχε επιβληθεί στον Μεχμέτ Ταρχάν στις 10 Αυγούστου 2005 για δύο κατηγορίες ανυποταξίας, και ανέπεμψε την υπόθεση στο Στρατοδικείο του Σίβας. Το αρχικό σκεπτικό αυτής της απόφασης ήταν το γεγονός ότι η ποινή ήταν δυσανάλογα βαριά και επομένως άδικη. Εντούτοις, στην τελική γραπτή απόφαση του Αναθεωρητικού Στρατοδικείου, η ακύρωση της ποινής αποδόθηκε στο γεγονός ότι η ομοφυλοφιλία του Μεχμέτ Ταρχάν (ο λόγος για τον οποίον μπορεί να θεωρηθεί «ακατάλληλος για στρατιωτική θητεία») δεν είχε εξακριβωθεί μέσω «κατάλληλων διαδικασιών σωματικής εξέτασης».

Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει έντονη ανησυχία για τις συνέπειες της απόφασης του δικαστηρίου, η οποία μπορεί να οδηγήσει στην υποβολή του Μεχμέτ Ταρχάν σε οχληρή σωματική εξέταση που θα ισοδυναμεί με σκληρή, απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση. Η ομοφυλοφιλία δεν είναι ο λόγος, για τον οποίον ο Μεχμέτ Ταρχάν δήλωσε την άρνησή του να υπηρετήσει στρατιωτική θητεία. Αντίθετα, οι λόγοι της άρνησής του είναι συνειδησιακοί – στη δίκη του τον Αύγουστο του 2004 δήλωσε: «Επειδή το θεωρώ σημαντικό να ζω ανθρώπινα και ως απαραίτητη προϋπόθεση θεωρώ ότι όλοι οι άνθρωποι πρέπει να ζουν ανθρώπινα, δηλώνω για μία ακόμα φορά ότι ποτέ δεν θα δεχτώ διαταγές και ποτέ δεν θα δώσω διαταγές. Πιστεύω πως οι διακρίσεις και η βία είναι εγκλήματα απανθρωπιάς και, προκειμένου να αποφύγω να διαπράξω αυτό το έγκλημα, είμαι αποφασισμένος να μην γίνω μέρος του στρατού, που είναι ένας μηχανισμός βίας βασισμένος στην ιεραρχία, ο οποίος επιβάλλει τέτοιες ιεραρχικές δομές στην κοινωνία, είμαι αποφασισμένος να μην υπακούσω και αρνούμαι να μεταμορφωθώ σε μια δολοφονική μηχανή διδασκόμενος να πεθαίνω και να σκοτώνω». Η Διεθνής Αμνηστία ανησυχεί ότι οι τουρκικές αρχές εστιάζονται στον σεξουαλικό προσανατολισμό του Μεχμέτ Ταρχάν για να αποφύγουν το ευρύτερο ζήτημα της αντίρρησης συνείδησης στην στρατιωτική θητεία, η οποία δεν αναγνωρίζεται στην Τουρκία. Ουσιαστικά, αν ο Μεχμέτ Ταρχάν «αποδείκνυε» την ομοφυλοφιλία του παρέχοντας στις τουρκικές αρχές φωτογραφικά αποδεικτικά στοιχεία του εαυτού του σε σεξουαλική επαφή ή υποβαλλόμενος σε πρωκτική εξέταση, θα θεωρούνταν «ακατάλληλος για στρατιωτική θητεία» και η δίωξή του θα ακυρωνόταν. Όμως παραμένει στη φυλακή και η Διεθνής Αμνηστία εξακολουθεί να τον θεωρεί κρατούμενο συνείδησης.

Μετά την απόφαση του Αναθεωρητικού Στρατοδικείου, η υπόθεση έχει αναπεμφθεί στο Στρατοδικείο του Σίβας, το οποίο και θα αποφασίσει πώς θα ενεργήσει. Αν επιλέξει να ακολουθήσει την πρόταση του Αναθεωρητικού Στρατοδικείου, ο Μεχμέτ Ταρχάν θα οδηγηθεί σε στρατιωτικό νοσοκομείο για σωματική εξέταση. Η δίκη αυτή έχει οριστεί για τις 15 Δεκεμβρίου 2005. Δεδομένων των τραυμάτων που αναφέρεται ότι υπέστη ο Μεχμέτ Ταρχάν όταν τον κούρεψαν και τον ξύρισαν με τη βία, η Διεθνής Αμνηστία ανησυχεί εντονότατα για τη σωματική και νοητική του ακεραιότητα αν υποβληθεί σε καταναγκαστική πρωκτική εξέταση. Ο τουρκικός στρατός χρησιμοποιεί το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Νοητικών Διαταραχών που χρονολογείται από το 1968 (DSM II), το οποίο ορίζει την ομοφυλοφιλία ως ψυχοσεξουαλική διαταραχή και θεωρεί ότι όσοι έχουν αυτήν την «πάθηση» είναι «ακατάλληλοι να στρατευθούν». Αντιθέτως, η ιατρική κοινότητα χρησιμοποιεί το DSM IV, που χρονολογείται από το 2000 και δεν καταγράφει την ομοφυλοφιλία ως διαταραχή. Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός δεν μπορεί να καθορίζεται με σωματική εξέταση ή βλέποντας φωτογραφικά αποδεικτικά στοιχεία σεξουαλικής επαφής. Η οργάνωση επιπλέον θεωρεί αντιδεοντολογικό για έναν γιατρό να υποβάλει κάποιον σε εσωτερική σωματική εξέταση χωρίς την συγκατάθεσή του και χωρίς επιτακτικό λόγο (π.χ. σοβαρός κίνδυνος για τον ίδιον ή για άλλους). Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι κάθε τέτοια εξέταση ισοδυναμεί με σκληρή, απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση. Επιπρόσθετα, η οργάνωση θεωρεί ότι μια τέτοια εξέταση θα αποτελούσε καταπάτηση του δικαιώματος του Μεχμέτ Ταρχάν στην ιδιωτική ζωή, όπως εγγυάται το άρθρο 17 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Αστικά και Πολιτικά Δικαιώματα, στο οποίο μετέχει η Τουρκία.

Ο Μεχμέτ Ταρχάν αναφέρεται ότι τερμάτισε την απεργία πείνας του, διάρκειας 34 ημερών, στις 2 Νοεμβρίου 2005, αφού ικανοποιήθηκαν τα αιτήματά του για ποινική δίωξη όσων τον ακινητοποίησαν και τον ξύρισαν με τη βία και για ίση μεταχείρισή του με τους άλλους φυλακισμένους. Κατόπιν έρευνας για τα περιστατικά που κατήγγειλε ο Μεχμέτ Ταρχάν στη στρατιωτική φυλακή του Σίβας μεταξύ 11 Μαΐου και 10 Ιουνίου του 2005, δύο αξιωματούχοι της φυλακής παραπέμφθηκαν σε δίκη για παράβαση καθήκοντος και δύο συγκρατούμενοί του παραπέμφθηκαν σε δίκη για ληστεία συνδεόμενη με εκβιασμό. Η υπόθεση θα εκδικαστεί στις 29 Δεκεμβρίου 2005 από το Στρατοδικείο του Σίβας.

Στην Τουρκία είναι υποχρεωτικό για όλους τους άντρες μεταξύ 19 και 40 ετών να υπηρετούν στρατιωτική θητεία για 15 μήνες. Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει την ανησυχία ότι το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης δεν αναγνωρίζεται νομικά από τις αρχές και δεν υφίστανται διατάξεις για εναλλακτική πολιτική υπηρεσία για τους αντιρρησίες συνείδησης. Τα διεθνή θεσμικά κείμενα αναγνωρίζουν το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης. Η Σύσταση Νο. R (87) 8 της Επιτροπής Υπουργών προς τα Κράτη-Μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης Αναφορικά με την Αντίρρηση Συνείδησης στην Υποχρεωτική Στρατιωτική Θητεία, της 9ης Απριλίου 1987, ορίζει ότι «Κάθε υπόχρεος στρατιωτικής θητείας ο οποίος, για επιτακτικούς λόγους συνείδησης, αρνείται να χρησιμοποιήσει όπλα, θα έχει το δικαίωμα απαλλαγής από την υποχρέωση να υπηρετήσει τέτοιου είδους θητεία… Αυτά τα άτομα μπορεί να είναι υπόχρεοι εκπλήρωσης εναλλακτικής υπηρεσίας». Τα τελευταία χρόνια στην Τουρκία υπήρξε μικρός αριθμός αντιρρησιών συνείδησης που δήλωσαν δημόσια την άρνησή τους να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία. Συνήθως διώκονται ποινικά.

Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί αντιρρησία συνείδησης κάθε άτομο που για λόγους συνείδησης ή βαθιάς πεποίθησης αρνείται να υπηρετήσει στις ένοπλες δυνάμεις ή να έχει οποιαδήποτε άλλη άμεση ή έμμεση συμμετοχή σε πολέμους ή ένοπλες συγκρούσεις. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει άρνηση συμμετοχής σε έναν πόλεμο διότι κάποιος διαφωνεί με τους σκοπούς του ή με τον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται, ακόμα κι αν δεν αντιτίθεται συνολικά στο να συμμετέχει σε πόλεμο. Επιπλέον η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι κάποιος είναι κρατούμενος συνείδησης όταν κρατείται ή φυλακίζεται απλά και μόνο επειδή του στέρησαν ή του αρνήθηκαν το δικαίωμά του να δηλώσει αντίρρηση συνείδησης ή να υπηρετήσει μια γνήσια εναλλακτική πολιτική υπηρεσία. Θα ήταν επίσης κρατούμενος συνείδησης αν φυλακιζόταν επειδή αποχώρησε χωρίς άδεια από τις ένοπλες δυνάμεις για λόγους συνείδησης, εφ’ όσον είχε κάνει εύλογες ενέργειες για να εξασφαλίσει την απαλλαγή του από τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις.

Η Διεθνής Αμνηστία θα ήθελε με την ευκαιρία της 9ης Δεκεμβρίου, που επιλέχτηκε ως διεθνής ημέρα δράσης για την υποστήριξη του Μεχμέτ Ταρχάν, να ζητήσει από τις Τουρκικές αρχές να προβούν στις ακόλουθες ενέργειες προκειμένου να τηρήσουν τις διεθνείς και εθνικές τους νομικές υποχρεώσεις:
  • Να απελευθερώσουν αμέσως και άνευ όρων τον Μεχμέτ Ταρχάν.
  • Να διασφαλίσουν ότι ο Μεχμέτ Ταρχάν δεν θα υποβληθεί σε καταναγκαστική σωματική εξέταση.
  • Να αναγνωρίσουν ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός ενός ατόμου δεν μπορεί να καθορίζεται από φωτογραφικά αποδεικτικά στοιχεία ή σωματική εξέταση.
  • Να θέσουν αμέσως τέλος στην πρακτική να δικάζουν επανειλημμένα ένα άτομο για το ίδιο αδίκημα.
  • Να αναγνωρίσουν το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης.
  • Να καθιερώσουν εναλλακτική πολιτική υπηρεσία, που να μην είναι μεροληπτική ή τιμωρητικής διάρκειας, για όσους αντιτάσσονται στη στρατιωτική θητεία.

    Πρόσθετες πληροφορίες

    Ελλάδα: Μεροληπτική και τιμωρητική η εναλλακτική θητεία και με τον νέο νόμο

    Δυστυχώς η Ελλάδα, αν και ευρωπαϊκή χώρα, εξακολουθεί να μην συμμορφώνεται με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα και τις σαφείς συστάσεις ευρωπαϊκών και διεθνών θεσμών και οργανισμών. Οι ελληνικές αρχές συνεχίζουν να διώκουν και να φυλακίζουν αντιρρησίες συνείδησης και η ελληνική νομοθεσία παραμένει τιμωρητικής φύσης και κάνει διακρίσεις σε βάρος όσων επιλέγουν για λόγους συνείδησης να υπηρετήσουν εναλλακτική μη στρατιωτική υπηρεσία (ακόμα και ο νέος νόμος περί «Στρατολογίας των Ελλήνων»).

    Η Διεθνής Αμνηστία έχει καλέσει τις ελληνικές αρχές να εναρμονίσουν τη νομοθεσία περί στράτευσης με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα και τις σχετικές συστάσεις και να θέσουν τέλος στις ποινικές διώξεις εναντίον όλων των αντιρρησιών συνείδησης (που κάποιες φορές είναι και επαναλαμβανόμενες για το ίδιο αδίκημα, παραβιάζοντας έτσι το ʼρθρο 14, παράγραφο 7 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα).

    Μόλις πρόσφατα, τον Μάρτιο του 2005, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών κάλεσε την Ελλάδα να βελτιώσει την εναλλακτική πολιτική υπηρεσία. Ανησυχίες και συστάσεις για την εναλλακτική υπηρεσία έχουν εκφράσει επίσης ο Συνήγορος του Πολίτη και η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

    Διώξεις αντιρρησιών συνείδησης στην Ελλάδα

    Η διεθνής οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει καλέσει το κοινό να συμμετάσχει στη διεθνή εκστρατεία «Ελλάδα: ‘Παύσατε πυρ’ για τους αντιρρησίες συνείδησης!», υπογράφοντας την έκκληση προς τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας, κ. Κώστα Καραμανλή, ως διαμαρτυρία για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των διωκόμενων αντιρρησιών συνείδησης στην Ελλάδα (www.amnesty.org.gr/actnow/gre20050331.htm).

    Τον Ιανουάριο του 2006 δικάζονται στο Αναθεωρητικό Στρατοδικείο Αθήνας οι αντιρρησίες συνείδησης Λάζαρος Πετρομελίδης και Μπόρις Σωτηριάδης.

    Πηγή: Διεθνής Αμνηστία