ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
18 Οκτωβρίου 2006

Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει την απογοήτευσή της για την είδηση ότι στις 10 Οκτωβρίου 2006 το Στρατοδικείο της πόλης Σιβάς (Σεβάστειας) καταδίκασε τον αντιρρησία συνείδησης Μεχμέτ Ταρχάν σε ποινή φυλάκισης 25 μηνών για δύο κατηγορίες ανυποταξίας, μετά την άρνησή του σε δύο περιπτώσεις να εκτελέσει στρατιωτική θητεία. Ο Μεχμέτ Ταρχάν τιμωρήθηκε με ποινή φυλάκισης δέκα μηνών για πράξη ανυποταξίας τον Απρίλιο του 2005, κατηγορία που είχε προηγουμένως απορριφθεί από το Αναθεωρητικό Στρατοδικείο και είχε παραπεμφθεί εκ νέου στο Στρατοδικείο της Σιβάς. Για την άλλη κατηγορία, που χρονολογείται από τον Ιούνιο του 2005, ο Μεχμέτ Ταρχάν καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης ενός έτους και τριών μηνών. Ο Μεχμέτ Ταρχάν αυτή τη στιγμή δεν τελεί υπό κράτηση και η δικηγόρος του προσφεύγει εναντίον της καταδίκης. Εντούτοις, η Διεθνής Αμνηστία συνεχίζει να ανησυχεί βαθιά για το γεγονός ότι ο Μεχμέτ Ταρχάν στερήθηκε και πάλι το δικαίωμά του στην αντίρρηση συνείδησης. Εάν ο Μεχμέτ Ταρχάν φυλακιστεί, η Διεθνής Αμνηστία θα τον θεωρήσει κρατούμενο συνείδησης.
Επιπλέον, η οργάνωση πιστεύει πως το γεγονός, ότι ο Μεχμέτ Ταρχάν διώχθηκε και καταδικάστηκε για μια ακόμη φορά για ανυποταξία, αποτελεί παραβίαση του ’ρθρου 14 παράγραφος 7 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, του οποίου η Τουρκία είναι Κράτος-Μέλος και το οποίο ορίζει ότι: «Κανένας δεν πρέπει να δικάζεται ή να τιμωρείται ξανά για αδίκημα, για το οποίο έχει τελεσίδικα καταδικαστεί ή αθωωθεί σύμφωνα με το δίκαιο και τον κώδικα ποινικής δικονομίας κάθε χώρας». Η Ομάδα Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών για την Αυθαίρετη Κράτηση, στη Γνωμοδότησή της 36/1999 για παρόμοια υπόθεση Τούρκου αντιρρησία συνείδησης, του Οσμάν Μουράτ Ούλκε, διαπίστωσε ότι η επαναλαμβανόμενη αντίρρησή του στη στρατιωτική θητεία ήταν «η μια και η αυτή πράξη που συνεπάγεται τις ίδιες συνέπειες και, επομένως, πρόκειται για το ίδιο αδίκημα είναι και όχι για νέο». Πιο πρόσφατα, τον Ιανουάριο του 2006, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ότι οι πολυάριθμες ποινικές διώξεις εναντίον του Οσμάν Μουράτ Ούλκε «τον εξανάγκασαν να υιοθετήσει μια ζωή παρανομίας, που ισοδυναμούσε σχεδόν με ‘αστικό θάνατο’» και απετέλεσαν ταπεινωτική μεταχείριση, παραβιάζοντας το ’ρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, της οποίας η Τουρκία είναι επίσης Κράτος-Μέλος.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις Τουρκικές αρχές να θέσουν αμέσως τέλος στην πρακτική να δικάζουν οποιονδήποτε για το ίδιο αδίκημα περισσότερες από μία φορά. Επιπλέον, η οργάνωση επαναλαμβάνει την επείγουσα ανάγκη να συμμορφωθεί η Τουρκία με το διεθνές δίκαιο και τα διεθνή θεσμικά κείμενα αναγνωρίζοντας το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης και παρέχοντας μια εναλλακτική πολιτική υπηρεσία που δεν θα έχει μεροληπτικό χαρακτήρα ή τιμωρητική διάρκεια.
Γενικές πληροφορίες
Στην Τουρκία είναι υποχρεωτικό για όλους τους άνδρες μεταξύ των ηλικιών 19 και 40 ετών να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία 15 μηνών. Η Διεθνής Αμνηστία ανησυχεί διότι το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης δεν αναγνωρίζεται νομικά από τις αρχές και δεν υφίστανται διατάξεις για εναλλακτική πολιτική υπηρεσία για τους αντιρρησίες συνείδησης. Τα διεθνή θεσμικά κείμενα για τα ανθρώπινα δικαιώματα αναγνωρίζουν το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης. Η Σύσταση Νο. R (87) 8 της Επιτροπής Υπουργών των Κρατών-Μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης Αναφορικά με την Αντίρρηση Συνείδησης προς την Υποχρεωτική Στρατιωτική Υπηρεσία, στις 9 Απριλίου 1987, ορίζει ότι «Κάθε υπόχρεος στράτευσης που, για σοβαρούς λόγους συνείδησης, αρνείται να αναμιχθεί στη χρήση όπλων, θα έχει το δικαίωμα να απαλλαγεί από την υποχρέωση να εκτελέσει τέτοιου είδους υπηρεσία [...]. Αυτά τα άτομα μπορεί να υπέχουν την υποχρέωση να εκτελέσουν εναλλακτική υπηρεσία». Τα τελευταία χρόνια στην Τουρκία έχει υπάρξει μικρός αριθμός αντιρρησιών συνείδησης που έχουν δηλώσει δημοσίως την άρνησή τους να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία. Συνήθως διώκονται ποινικά.

- Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την υπόθεση του Μεχμέτ Ταρχάν:
Turkey: Conscientious Objector Mehmet Tarhan is a prisoner of conscience and must be released now! (AI Index: EUR 44/036/2005) http://web.amnesty.org/library/index/engeur440362005

Πηγή: Διεθνής Αμνηστία