ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
20 Μαΐου 2013
Σταματήστε τις διώξεις και τις δίκες πολιτών σε στρατοδικεία
Η Διεθνής Αμνηστία καταδικάζει το νέο κύμα διώξεων εναντίον αντιρρησιών συνείδησης και ζητά να σταματήσουν σε κάθε περίπτωση οι δίκες πολιτών από στρατοδικεία, και ακόμα περισσότερο οι επανειλημμένες διώξεις τους για την ίδια πράξη.
Στις 21 Μαΐου 2013, ο ολικός αρνητής στράτευσης Δημήτρης Νιώτης δικάζεται με την κατηγορία της ανυποταξίας από το Στρατοδικείο Ιωαννίνων, επειδή αρνείται για ιδεολογικούς λόγους να υπηρετήσει τόσο τη στρατιωτική θητεία όσο και την εναλλακτική υπηρεσία. Τη δίκη θα παρακολουθήσει παρατηρητής της Διεθνούς Αμνηστίας.
Στις 28 Μαΐου 2013, ο Δημήτρης Σωτηρόπουλος, 47 ετών, δικάζεται από το Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης με την κατηγορία της «ανυποταξίας σε περίοδο γενικής επιστράτευσης», για την οποία του ασκήθηκε δίωξη το 1994. Ο Δημήτρης Σωτηρόπουλος είχε δηλώσει την αντίρρηση συνείδησής του τον Μάρτιο του 1992, όταν η ελληνική νομοθεσία δεν αναγνώριζε το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης και δεν προέβλεπε τη δυνατότητα εναλλακτικής υπηρεσίας. Το 1992 κλήθηκε για απολογία ενώπιον του Στρατιωτικού Δικαστηρίου Θεσσαλονίκης με την κατηγορία της ανυποταξίας και επανέλαβε την άρνησή του να στρατευτεί για λόγους συνείδησης υποβάλλοντας υπόμνημα, χωρίς, ωστόσο, να δικαστεί. Ουδέποτε του αναγνωρίστηκε το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης, αλλά αντίθετα υπέστη επανειλημμένες διώξεις, καθώς οι αρχές κατέσχεσαν το διαβατήριό του και εξέδωσαν αλλεπάλληλα εντάλματα σύλληψης. Αν και δεν είναι πλέον υπόχρεος στράτευσης, ήδη από το 2008, όταν έγινε πατέρας για τρίτη φορά -σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία οι τρίτεκνοι απαλλάσσονται της υποχρέωσης στράτευσης-, η ποινική εκκρεμότητα σε βάρος του παρέμεινε.
Τους τελευταίους μήνες έχουν σημειωθεί 3 συλλήψεις αντιρρησιών συνείδησης που οδηγήθηκαν σε στρατιωτικά δικαστήρια. Ο Νικόλαος Καρανίκας αθωώθηκε, ενώ οι δίκες του Χαράλαμπου Ακριβόπουλου και του Μενέλαου Εξίογλου έχουν αναβληθεί για τις 8 Οκτωβρίου και τις 20 Ιουνίου αντίστοιχα.
Η εναλλακτική κοινωνική υπηρεσία στην Ελλάδα είχε και συνεχίζει να έχει τιμωρητικό χαρακτήρα για τη μεγάλη πλειονότητα των στρατεύσιμων, καθώς απαιτεί πολύ μεγαλύτερης διάρκειας υπηρεσία από εκείνη που προβλέπεται για το στρατό. Συγκεκριμένα η εναλλακτική κοινωνική υπηρεσία είναι διάρκειας 15 μηνών έναντι 9 μηνών στο στρατό ξηράς, όπου υπηρετεί η μεγάλη πλειονότητα των στρατεύσιμων. Επιπροσθέτως, η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι ο θεσμός της εναλλακτικής υπηρεσίας πρέπει να είναι καθαρά πολιτικής φύσης, εκτός της αρμοδιότητας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Η Διεθνής Αμνηστία επίσης εκφράζει τις ανησυχίες της για τη διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων για αναγνώριση της ιδιότητας του αντιρρησία συνείδησης, δεδομένου ότι η απόφαση λαμβάνεται από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, μετά από γνωμοδότηση ειδικής επιτροπής του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας στην οποία συμμετέχουν δύο στρατιωτικοί. Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι η διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων για αναγνώριση της ιδιότητας του αντιρρησία συνείδησης θα πρέπει να γίνεται με ανεξάρτητο και αμερόληπτο τρόπο και να μην αποτελεί αρμοδιότητα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Πρόσφατα η Διεθνής Αμνηστία έλαβε καταγγελία για απόρριψη αιτήματος για αναγνώριση της ιδιότητας του αντιρρησία συνείδησης με την αιτιολόγηση ότι ο αιτών δεν συνέδεσε τις επικαλούμενες πεποιθήσεις του (θρησκευτικές, λόγω της ανατροφής του από Μάρτυρες του Ιεχωβά) με την ένταξη και δράση του στο δόγμα αυτό. Αίτηση ακυρώσεως που ασκήθηκε κατά της απόφασης αυτής απορρίφθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Στη συνέχεια ο αιτών κλήθηκε εκ νέου να καταταγεί ενόπλως, ενώ νέα αιτήματά του για αναγνώρισή του ως αντιρρησία συνείδησης είτε δεν απαντήθηκαν είτε απορρίφθηκαν. Κηρύχτηκε ανυπότακτος, του επιβλήθηκε το πρόστιμο των έξι χιλιάδων ευρώ και του επιδόθηκε νέο σημείωμα κατάταξης για τις 20/5/2013. Ο καταγγέλλων κινδυνεύει άμεσα από σύλληψη. Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι η διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων για αναγνώριση της ιδιότητας του αντιρρησία συνείδησης θα πρέπει να γίνεται με ανεξάρτητο και αμερόληπτο τρόπο και να μην αποτελεί αρμοδιότητα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Οι επανειλημμένες διώξεις των αντιρρησιών συνείδησης οι οποίοι έχουν προηγουμένως καταδικασθεί ή αθωωθεί για την ίδια πράξη παραβιάζουν το Άρθρο 14.7 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, το οποίο ορίζει ότι «κανένας δεν πρέπει να δικάζεται ή να τιμωρείται ξανά για αδίκημα για το οποίο έχει τελεσίδικα καταδικαστεί ή αθωωθεί σύμφωνα με το δίκαιο και τον κώδικα ποινικής δικονομίας κάθε χώρας».
Οι δίκες πολιτών συμπεριλαμβανομένων των αντιρρησιών συνείδησης, σε στρατοδικεία εγείρουν σοβαρές ανησυχίες. Σε αντίστοιχη περίπτωση το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει κρίνει ότι η δίκη ενός τούρκου αντιρρησία συνείδησης από ένα δικαστήριο το οποίο αποτελείται αποκλειστικά από στρατιωτικούς δικαστές παραβιάζει το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη (Άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, υπόθεση Ercep κατά Τουρκίας, απόφαση 22/11/2011).
Τόσο η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (Γενικό Σχόλιο 22, 1993), όσο και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (υπόθεση Bayatyan κατά Αρμενίας, απόφαση 01/06/2011) έχουν αναγνωρίσει ρητά ότι το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης προστατεύεται από το δικαίωμα περί ελευθερίας σκέψης, συνείδησης και θρησκείας των Άρθρων 18 και 9 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αντίστοιχα. Ωστόσο, η Ελλάδα εξακολουθεί να μη συμμορφώνεται με τις διεθνείς υποχρεώσεις της και παραβιάζει τα δικαιώματα των αντιρρησιών συνείδησης.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις ελληνικές αρχές να εναρμονίσουν τη νομοθεσία περί αντίρρησης συνείδησης και την πρακτική με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα και συστάσεις, και να τερματίσουν αμέσως όλες τις διώξεις, τις ποινές φυλάκισης, τα διοικητικά πρόστιμα (ύψους 6.000 ευρώ) και τις διακρίσεις εις βάρος των αντιρρησιών συνείδησης.
Πηγή: Διεθνής Αμνηστία
20 Μαΐου 2013
Σταματήστε τις διώξεις και τις δίκες πολιτών σε στρατοδικεία
Η Διεθνής Αμνηστία καταδικάζει το νέο κύμα διώξεων εναντίον αντιρρησιών συνείδησης και ζητά να σταματήσουν σε κάθε περίπτωση οι δίκες πολιτών από στρατοδικεία, και ακόμα περισσότερο οι επανειλημμένες διώξεις τους για την ίδια πράξη.
Στις 21 Μαΐου 2013, ο ολικός αρνητής στράτευσης Δημήτρης Νιώτης δικάζεται με την κατηγορία της ανυποταξίας από το Στρατοδικείο Ιωαννίνων, επειδή αρνείται για ιδεολογικούς λόγους να υπηρετήσει τόσο τη στρατιωτική θητεία όσο και την εναλλακτική υπηρεσία. Τη δίκη θα παρακολουθήσει παρατηρητής της Διεθνούς Αμνηστίας.
Στις 28 Μαΐου 2013, ο Δημήτρης Σωτηρόπουλος, 47 ετών, δικάζεται από το Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης με την κατηγορία της «ανυποταξίας σε περίοδο γενικής επιστράτευσης», για την οποία του ασκήθηκε δίωξη το 1994. Ο Δημήτρης Σωτηρόπουλος είχε δηλώσει την αντίρρηση συνείδησής του τον Μάρτιο του 1992, όταν η ελληνική νομοθεσία δεν αναγνώριζε το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης και δεν προέβλεπε τη δυνατότητα εναλλακτικής υπηρεσίας. Το 1992 κλήθηκε για απολογία ενώπιον του Στρατιωτικού Δικαστηρίου Θεσσαλονίκης με την κατηγορία της ανυποταξίας και επανέλαβε την άρνησή του να στρατευτεί για λόγους συνείδησης υποβάλλοντας υπόμνημα, χωρίς, ωστόσο, να δικαστεί. Ουδέποτε του αναγνωρίστηκε το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης, αλλά αντίθετα υπέστη επανειλημμένες διώξεις, καθώς οι αρχές κατέσχεσαν το διαβατήριό του και εξέδωσαν αλλεπάλληλα εντάλματα σύλληψης. Αν και δεν είναι πλέον υπόχρεος στράτευσης, ήδη από το 2008, όταν έγινε πατέρας για τρίτη φορά -σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία οι τρίτεκνοι απαλλάσσονται της υποχρέωσης στράτευσης-, η ποινική εκκρεμότητα σε βάρος του παρέμεινε.
Τους τελευταίους μήνες έχουν σημειωθεί 3 συλλήψεις αντιρρησιών συνείδησης που οδηγήθηκαν σε στρατιωτικά δικαστήρια. Ο Νικόλαος Καρανίκας αθωώθηκε, ενώ οι δίκες του Χαράλαμπου Ακριβόπουλου και του Μενέλαου Εξίογλου έχουν αναβληθεί για τις 8 Οκτωβρίου και τις 20 Ιουνίου αντίστοιχα.
Η εναλλακτική κοινωνική υπηρεσία στην Ελλάδα είχε και συνεχίζει να έχει τιμωρητικό χαρακτήρα για τη μεγάλη πλειονότητα των στρατεύσιμων, καθώς απαιτεί πολύ μεγαλύτερης διάρκειας υπηρεσία από εκείνη που προβλέπεται για το στρατό. Συγκεκριμένα η εναλλακτική κοινωνική υπηρεσία είναι διάρκειας 15 μηνών έναντι 9 μηνών στο στρατό ξηράς, όπου υπηρετεί η μεγάλη πλειονότητα των στρατεύσιμων. Επιπροσθέτως, η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι ο θεσμός της εναλλακτικής υπηρεσίας πρέπει να είναι καθαρά πολιτικής φύσης, εκτός της αρμοδιότητας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Η Διεθνής Αμνηστία επίσης εκφράζει τις ανησυχίες της για τη διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων για αναγνώριση της ιδιότητας του αντιρρησία συνείδησης, δεδομένου ότι η απόφαση λαμβάνεται από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, μετά από γνωμοδότηση ειδικής επιτροπής του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας στην οποία συμμετέχουν δύο στρατιωτικοί. Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι η διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων για αναγνώριση της ιδιότητας του αντιρρησία συνείδησης θα πρέπει να γίνεται με ανεξάρτητο και αμερόληπτο τρόπο και να μην αποτελεί αρμοδιότητα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Πρόσφατα η Διεθνής Αμνηστία έλαβε καταγγελία για απόρριψη αιτήματος για αναγνώριση της ιδιότητας του αντιρρησία συνείδησης με την αιτιολόγηση ότι ο αιτών δεν συνέδεσε τις επικαλούμενες πεποιθήσεις του (θρησκευτικές, λόγω της ανατροφής του από Μάρτυρες του Ιεχωβά) με την ένταξη και δράση του στο δόγμα αυτό. Αίτηση ακυρώσεως που ασκήθηκε κατά της απόφασης αυτής απορρίφθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Στη συνέχεια ο αιτών κλήθηκε εκ νέου να καταταγεί ενόπλως, ενώ νέα αιτήματά του για αναγνώρισή του ως αντιρρησία συνείδησης είτε δεν απαντήθηκαν είτε απορρίφθηκαν. Κηρύχτηκε ανυπότακτος, του επιβλήθηκε το πρόστιμο των έξι χιλιάδων ευρώ και του επιδόθηκε νέο σημείωμα κατάταξης για τις 20/5/2013. Ο καταγγέλλων κινδυνεύει άμεσα από σύλληψη. Η Διεθνής Αμνηστία θεωρεί ότι η διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων για αναγνώριση της ιδιότητας του αντιρρησία συνείδησης θα πρέπει να γίνεται με ανεξάρτητο και αμερόληπτο τρόπο και να μην αποτελεί αρμοδιότητα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Οι επανειλημμένες διώξεις των αντιρρησιών συνείδησης οι οποίοι έχουν προηγουμένως καταδικασθεί ή αθωωθεί για την ίδια πράξη παραβιάζουν το Άρθρο 14.7 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, το οποίο ορίζει ότι «κανένας δεν πρέπει να δικάζεται ή να τιμωρείται ξανά για αδίκημα για το οποίο έχει τελεσίδικα καταδικαστεί ή αθωωθεί σύμφωνα με το δίκαιο και τον κώδικα ποινικής δικονομίας κάθε χώρας».
Οι δίκες πολιτών συμπεριλαμβανομένων των αντιρρησιών συνείδησης, σε στρατοδικεία εγείρουν σοβαρές ανησυχίες. Σε αντίστοιχη περίπτωση το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει κρίνει ότι η δίκη ενός τούρκου αντιρρησία συνείδησης από ένα δικαστήριο το οποίο αποτελείται αποκλειστικά από στρατιωτικούς δικαστές παραβιάζει το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη (Άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, υπόθεση Ercep κατά Τουρκίας, απόφαση 22/11/2011).
Τόσο η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (Γενικό Σχόλιο 22, 1993), όσο και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (υπόθεση Bayatyan κατά Αρμενίας, απόφαση 01/06/2011) έχουν αναγνωρίσει ρητά ότι το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης προστατεύεται από το δικαίωμα περί ελευθερίας σκέψης, συνείδησης και θρησκείας των Άρθρων 18 και 9 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αντίστοιχα. Ωστόσο, η Ελλάδα εξακολουθεί να μη συμμορφώνεται με τις διεθνείς υποχρεώσεις της και παραβιάζει τα δικαιώματα των αντιρρησιών συνείδησης.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις ελληνικές αρχές να εναρμονίσουν τη νομοθεσία περί αντίρρησης συνείδησης και την πρακτική με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα και συστάσεις, και να τερματίσουν αμέσως όλες τις διώξεις, τις ποινές φυλάκισης, τα διοικητικά πρόστιμα (ύψους 6.000 ευρώ) και τις διακρίσεις εις βάρος των αντιρρησιών συνείδησης.
Πηγή: Διεθνής Αμνηστία
