Τετάρτη 5 Σεπτεμβρίου 2018

Ένα λαμπρότερο μέλλον: γιατί οι αντιρρησίες συνείδησης στην Νότια Κορέα μπορούν να ονειρεύονται ξανά




«Ονειρευόμουν αυτήν την ημέρα αλλά ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα ερχόταν τόσο γρήγορα», μου είπε ο Σονγκ Ιν-χο τον περασμένο μήνα, μετά από μια απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Νότιας Κορέας που θα μπορούσε να οδηγήσει σε τερματισμό της φυλάκισης των αντιρρησιών συνείδησης στη χώρα.
Η ευχή του μπορεί σύντομα να πραγματοποιηθεί. Μετά την απόφαση, η κυβέρνηση θα πρέπει να θεσπίσει εναλλακτική υπηρεσία πολιτικής φύσης για τους αντιρρησίες συνείδησης, και οι νομοθέτες υποχρεούνται να αλλάξουν την νομοθεσία έως τα τέλη του 2019.

Ονειρευόμουν αυτήν την ημέρα αλλά ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα ερχόταν τόσο γρήγορα
— Αντιρρησίας συνείδησης Σονγκ Ιν-χο 

Ωστόσο, η απόφαση δεν ήρθε αρκετά γρήγορα για τον Ιν-χο. Παρά την προθυμία του να υπηρετήσει το κοινωνικό σύνολο, πέρασε 14 μήνες στη φυλακή επειδή αρνήθηκε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία για λόγους συνείδησης, προτού αποφυλακιστεί τον Αύγουστο του 2016.

Ισόβια

Ο Ιν-χο είναι ένας από τους εκατοντάδες Νοτιοκορεάτες, οι περισσότεροι εικοσάρηδες, που φυλακίζονται κάθε χρόνο επειδή αντιτίθενται στη στρατιωτική θητεία λόγω των πεποιθήσεών τους. Αντιμετωπίζουν ένα απίστευτο δίλημμα: είτε να υπηρετήσουν στον στρατό ενάντια στη συνείδησή τους, είτε να πάνε φυλακή.

Απόβλητοι της κοινωνίας και βεβαρημένοι με ποινικά μητρώα, πολλοί αντιμετωπίζουν οικονομικά και κοινωνικά μειονεκτήματα που διαρκούν πολύ περισσότερο από την συνήθη 18μηνη φυλάκιση. Πολύ συχνά, τα ποινικά τους μητρώα μπορεί να οδηγήσουν σε μια «ισόβια καταδίκη» - ένα ισόβιο κοινωνικό στίγμα και μειονεκτήματα.

Πρωτοσυνάντησα τον Ιν-χο το 2014 καθώς έκανα έρευνα για τους αντιρρησίες συνείδησης στην Νότια Κορέα. Όλα αυτά τα χρόνια, υποστηρικτές της Διεθνούς Αμνηστίας, μαζί με άλλες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, πραγματοποιούν εκστρατείες για τον τερματισμό της ποινικοποίησης των αντιρρησιών συνείδησης στην Νότια Κορέα. Αναδείξαμε την κατάσταση μέσα από ατομικές περιπτώσεις και παρείχαμε νομική γνωμοδότηση στο Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας.

Αυτή η δουλειά βοήθησε στο να δοθεί η απαραίτητη προσοχή στο ζήτημα, τόσο εγχώρια όσο και διεθνώς. Η εκστρατεία υπογράμμισε την παγκόσμια δύναμη της Αμνηστίας, με υποστηρικτές από περισσότερες από 100 χώρες ανά τον κόσμο να καλούν τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας να τερματίσει τα δεινά αυτών των νέων ανδρών.



Οι προσπάθειές μας για θεσμική πίεση και η διεθνής αλληλεγγύη ενισχύθηκαν από εκκλήσεις ειδικών των Ηνωμένων Εθνών. Τον Νοέμβριο του 2015, έξι μήνες μετά την έναρξη της εκστρατείας μας, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ για μια ακόμη φορά κάλεσε την κυβέρνηση της Νότιας Κορέας να «αποφυλακίσει άμεσα όλους τους αντιρρησίες συνείδησης που είναι καταδικασμένοι σε ποινές φυλάκισης εξαιτίας της άσκησης του δικαιώματός τους να απαλλαγούν από την στρατιωτική θητεία».

Ακόμα θυμάμαι τα λόγια του Μπαέκ Τζονγκ-κεόν, που μου έστειλε ένα γράμμα ενώ βρισκόταν υπό κράτηση το 2016. Του είχαν αφαιρέσει την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος του δικηγόρου εξαιτίας του ποινικού του μητρώου επειδή ήταν αντιρρησίας συνείδησης. Μου έγραψε: «Στη διάρκεια των αγώνων μου, η βοήθεια της Αμνηστίας είναι ένα αξιομνημόνευτο γεγονός για μένα. Κάθε προσπάθεια και κάθε απόπειρα μοιάζουν μάταιες εκείνη την εποχή, αλλά κάνουν μια μικρή κίνηση, και τελικά οι κινήσεις συσσωρεύονται και φέρνουν την αλλαγή».

Ώρα για δράση

Η κυβέρνηση θα πρέπει τώρα να δράσει. Αυτή η απόφαση παρέχει στις αρχές της Νότιας Κορέας μια ευκαιρία για τερματισμό αυτής της σοβαρής παραβίασης του δικαιώματος στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας που κατοχυρώνεται στο Άρθρο 18 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα. Κατά το διεθνές δίκαιο, οι αντιρρησίες συνείδησης δεν θα πρέπει να υφίστανται καμία ποινική ή άλλη τιμωρία.

Παρόλα αυτά, υπάρχουν ακόμα πολλά αναπάντητα ερωτήματα για τις αρχές της Νότιας Κορέας. Ποιος θα κρίνει εάν κάποιος δικαιούται να κάνει εναλλακτική υπηρεσία και μέσα από τι είδους διαδικασία; Θα διασφαλίζεται ότι η εναλλακτική υπηρεσία θα υπάγεται σε πολιτικό, μη στρατιωτικό, έλεγχο; Μπορούν οι αρχές να διασφαλίσουν ότι κανείς δεν θα έχει επιπτώσεις επειδή ζητά εναλλακτική υπηρεσία; Θα διαγραφούν τα ποινικά μητρώα των αντιρρησιών συνείδησης που έχουν ήδη καταδικασθεί;

Καθώς περιμένουμε την κυβέρνηση να δράσει, η αλλαγή ήδη συμβαίνει σε άλλο επίπεδο. Από το 2015, τα κατώτερα δικαστήρια έχουν συχνά αθωώσει αντιρρησίες συνείδησης, με πάνω από 80 αντιρρησίες συνείδησης να έχουν απαλλακτικές αποφάσεις.

Υπάρχουν πολλά να γιορτάσει κανείς για την πολυαναμενόμενη απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Ωστόσο, το Δικαστήριο έκρινε επίσης ότι η Πράξη νομοθετικού περιεχομένου για την Στρατιωτική Θητεία, που φυλακίζει εκείνους που αδικαιολόγητα αποτυγχάνουν να καταταγούν, δεν παραβιάζει το Σύνταγμα. Η Πράξη για την Στρατιωτική Θητεία παραμένει αμετάβλητη και, τουλάχιστον προς το παρόν, οι αντιρρησίες συνείδησης ακόμα μπορεί να φυλακιστούν.

Η προσοχή στρέφεται τώρα στο Ανώτατο Δικαστήριο, που προγραμματίζεται να έχει μια ανοιχτή συνεδρίαση στις 30 Αυγούστου του 2018 σχετικά με την τιμωρία εκείνων που αρνούνται την στρατιωτική θητεία για λόγους συνείδησης.

Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα στο Ανώτατο Δικαστήριο, υπάρχει μόνο ένας δρόμος για την κυβέρνηση της Νότιας Κορέας: θα πρέπει να συμμορφωθεί με τις διεθνείς της υποχρεώσεις χωρίς καθυστέρηση, να θεσπίσει μια γνήσια πολιτική εναλλακτική στην υποχρεωτική στρατιωτική θητεία και να αποφυλακίσει όλους τους αντιρρησίες συνείδησης των οποίων οι ζωές καταστρέφονται από την φυλάκιση.

Ο Ιν-χο μου είπε μετά την πρόσφατη απόφαση: «Τα όνειρά μου είχαν μπει στη άκρη καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μου – επειδή γνώριζα ότι δεν μπορούσαν να πραγματοποιηθούν εξαιτίας του ποινικού μου μητρώου. Ίσως τώρα να μπορώ να ανακτήσω τα όνειρά μου».
Είναι καιρός οι αρχές της Νότιας Κορέας να διασφαλίσουν ότι όλοι οι αντιρρησίες συνείδησης θα μπορούν να κάνουν ξανά όνειρα.

Πηγή: Διεθνής Αμνηστία

Νότια Κορέα: οι αρχές θα πρέπει να σταματήσουν να ποινικοποιούν τους αντιρρησίες συνείδησης μετά την απόφαση ορόσημο του Συνταγματικού Δικαστηρίου

Σχολιάζοντας την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Νότιας Κορέας σχετικά με την στρατιωτική θητεία και τους αντιρρησίες συνείδησης, η Χιρόκα Σότζι, Ερευνήτρια Ανατολικής Ασίας της Διεθνούς Αμνηστίας, δήλωσε:

«Με αυτήν την απόφαση το Συνταγματικό Δικαστήριο έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα ότι η αντίρρηση συνείδησης στην στρατιωτική θητεία είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Η κυβέρνηση θα πρέπει να εφαρμόσει την απόφαση του δικαστηρίου και να θεσπίσει μια κατάλληλη εναλλακτική πολιτική υπηρεσία ώστε στο μέλλον οι νεαροί άνδρες να μην τιμωρούνται εξαιτίας της συνειδησιακής τους αντίρρησης».

Περισσότεροι από διακόσιοι νεαροί παραμένουν φυλακισμένοι και χιλιάδες άλλοι άνδρες έχουν ποινικά μητρώα λόγω αντίρρησης συνείδησης. Είναι εξαιρετικά απογοητευτικό ότι το δικαστήριο αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει την κληρονομιά της φυλάκισης εκείνων που αρνήθηκαν τη στρατιωτική θητεία για λόγους συνείδησης.

«Η αντίρρηση συνείδησης δεν είναι έγκλημα και καλούμε την κυβέρνηση να προχωρήσει περαιτέρω. Τα ποινικά μητρώα όλων των αντιρρησιών συνείδησης θα πρέπει να διαγραφούν και εκείνοι οι νεαροί που παραμένουν και υποφέρουν στην φυλακή θα πρέπει να αποφυλακιστούν άμεσα και χωρίς όρους».

Πληροφορίες υποβάθρου

Το 2014, η Διεθνής Αμνηστία, μαζί με τις οργανώσεις Friends World Committee for Consultation (Κουακέροι), International Commission of Jurists, International Fellowship of Reconciliation, και War Resisters’ International, υπέβαλαν υπόμνημα στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Νότιας Κορέας για το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης.

Το υπόμνημα δήλωνε ότι ένα σύστημα υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας που δεν προβλέπει τίποτα για όσους είναι αντιρρησίες συνείδησης ισοδυναμεί με αδικαιολόγητη παρέμβαση στο δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης συνείδησης και θρησκείας ή πεποίθησης και επομένως δεν είναι συμβατό με το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Πηγή: Διεθνής Αμνηστία